Döneklere oranla kısa boylu, kısa bacaklı fakat basık yapılı döneklere oranla dik duruşlu kuşlardır. Hemen her renkte görülebilen dolapçılarda gaga renkleri kuşun renk yapısına göre değişir. Ayrıca, örneğin siyah bir dolapçıda hem beyaz hem siyah gaga rengine rastlanılabilir. Yabani sarı dahil her çeşit göz rengi bulunabilir.Erkekler daima kanatlarını kuyruk üzerinde taşırken dişilerde kuyruk altında taşıyanlara rastlayabilirsiniz. 14-16 kuyruk sayısına sahip dolapçılarda kuyruk düzeni aranılan bir özelliktir. Irk olarak kuyruk üstü yağ bezesi olmayanların daha iyi netice vereceğine inanılır. Hastalıklara açık döneklere oranla çok daha sağlıklı olan dolapçılar yine döneklere oranla daha iyi bakıcı kuşlardır.

Dolapçı Denizli’de grup uçucusudur. Yine grup olarak uçurulan Azman kuşlarına biraz üzerinde veya kısmen içinde uçarlar. Grup yalnız dolapçılardan oluşuyorsa kümes üzerinden ayrılmayan bir düzenle biraz dağılarak hızla yükselirler. Birbirlerine çok yanaşık uçmadıkları gibi Kelebeklere oranla havada çok fazla dağılmazlar. Kanat atışları döneklerden daha serttir. Döneklerde görülen pırıltıya aşırı duyarlılık dolapçılarda pek görülmez. Kumru, yabani güvercin veya başka kümeslerden verilen pırıltılar dolapçıyı kolay kolay şaşırtmaz. Öyle ki Denizli’de 15-20 kilometre mesafeden yarışma amacıyla bırakılarak denenmektedirler. Akıllı nesiller Denizli yöresindeki kuşçular tarafından sıkıca takip edilmektedir. Bunun bir sebebi her akşam üzeri grupların havada birbirleriyle karıştırılmasıdır. Oyun kabiliyetleri ne kadar ideal olursa olsun iyi bir dolapçı aynı zamanda kümesine sadık olmalıdır.

Dolapçı ne kadar yüksekte olursa olsun kümesinden pırıltıyı gördüğünde derhal yıkılır. Burun üzeri kanatları tam açık spiraller çizerek hızla kümesinin bulunduğu noktaya uçarak dalarlar. Spiraller ne kadar dar ve hızlı olursa o kadar beğenilir ve seri dolap olarak adlandırılır. Geniş spiraller çizen ve yavaş alçalanlara fırtıkçı adı verilir, beğenilmezler. Dönekte görülen bir kaç metrelik kesintisiz pervane dönüşü dolapçıda görülmez. Kelebek dalışından çok daha seri ve hızlı bir dalışla alçalır. Bilindiği gibi dönek kanatlarını toplayarak veya hafifçe aralayarak bir kaç metre boyunca düz bir hatta hızla fırıldak gibi döner ve belli bir açı veya yükseklik ister. Dolapçı spiralleri takip eder, açı veya yükseklik seçimi yapmaz. Döneklerle melezler dönmeye yakın oyunlar yapsa da dönüyor sayılmazlar.

Sakin yaratılılışlı döneklere oranla daha ürkek olan dolapçıların yavruları uçuşa alıştırma esnasında kollanmalıdır. Gruplar eşliğinde alıştırılmaya başlatılan yavrular çok çabuk uyum kazanırlar. Başka filolarla çarpışmaya girmeden bir kaç tecrübe geçiren yavru daha sonra güvenilir bir uçucu olacaktır.

En beğenilen renkleri süt beyaz, yamalı, çil ve ak kuyruklardır. Döneklere has akbaş ve akkuyruk renklerine çokça rastlanılır. Son yıllarda Denizli’de görülen tepelileri Yugoslav kuşları ile melezlenmiştir. Bacaklarında tozluk veya paça bulunmaz.

Osmanlı Devletinin Balkan Devlerini fethiyle beraber varlıklı Türk ailelerinin anadolu üzerinden Dönek ırkını beraberlerinde götürdüklerini biliyoruz. Bu gün hala Balkan ülkelerinde en iyi dönek yetiştiricileri yaşlı Türklerdir. Çeşitli kaynaklarda bu bilgiler yer almaktadır. Cumhuriyetimizin kuruluşundan sonra mübadele yıllarında tekrar geriye dönen Türk aileleri dönek ırkını yanlarında geri getirmişlerdir. Denizli’ye döneklerin getirilişinin bu yolla olduğu bilinmekle beraber dolapçıların çok daha önceleri güvercinliklerde bulundukları bilinen ve söylenen bir gerçektir. En büyük olasılık bu iki ırk uzun yıllar ayrı kalan akrabalardır.​